Czym jest i jak rozwija się choroba Scheuermanna?

Czym jest i jak rozwija się choroba Scheuermanna?

Choroba Scheuermannamłodzieńcza kifoza (łac. kyphosis dorsalis iuvenilis), jest w medycynie zaliczana do chorób z grupy jałowych martwic kości. Nazwa choroby wywodzi się od chirurga Holgera Worfela Scheuermanna, który jako pierwszy w 1920 roku opisał jej objawy radiologiczne stwierdzone u 105 pacjentów z „kifozą grzbietową”. Schorzenie nie powstało jednak dopiero w jego czasach, w literaturze medycznej już wcześniej znane były opisy młodych osób z okrągłymi plecami. Występowanie u młodzieży pogłębionej kifozy piersiowej opisał w swoim dziele m.in. Hipokrates. Klinowate zniekształcenie kręgów i wpuklenie się do nich krążków międzykręgowych zostało odkryte już w szkieletach sprzed 7000 lat znalezionych w trakcie prac wykopaliskowych prowadzonych na Kaukazie i Ałtaju.

Choroba Scheuermanna pojawia się u pacjentów między 10. i 14. rokiem życia, czyli w okresie najintensywniejszego wzrostu organizmu. Proces chorobowy trwa zwykle około 2-3 lata i jest bardzo skomplikowany.

Przy chorobie Scheuermanna najważniejsza jest szybka diagnoza

Nie są znane do tej pory dokładne przyczyny powstawania młodzieńczej kifozy. Ustalono jedynie dotychczas, że do rozwoju choroby przyczynia się brak u dzieci i młodzieży dostatecznych połączeń pomiędzy nasadą kości, a jej trzonem. Holger Wolfer Scheuermann wśród swoich pacjentów u części z nich stwierdził sztywność objętego chorobą odcinka kręgosłupa, u innych natomiast pewną ruchomość, głównie boczną. U niektórych osób zaobserwował on występowanie również skoliozy, czyli dodatkowego bocznego skrzywienia kręgosłupa. Szczyt kifozy u jego pacjentów występował w największej liczbie przypadków pomiędzy Th7 i Th10. W odcinku szyjnym i lędźwiowym kręgosłupa nie stwierdzał on wówczas zmian, ale już kilkanaście lat później opisał również występowanie postaci lędźwiowej. Nazwał to schorzenie osteochondritis deformans juvenilis dorsi. Odnosił zaobserwowane zmiany do osteochordritis coaxae w przebiegu choroby Calve-Parthesa. Sądził, że zmiany chorobowe są spowodowane awaskularną martwicą chrząstki pierścienia włóknistego, która prowadzi do zmian o charakterze osteochondritis i ich skutkiem jest zniekształcenie kifotyczne kręgosłupa.

Początki choroby bardzo często przebiegają niezauważalnie powodując tym samym, że pacjent zaczyna odczuwać pierwsze objawy dopiero w momencie, gdy zmiany w kręgosłupie są już utrwalone i nieodwracalne. Niezwykle istotne jest zatem jak najszybsze zdiagnozowanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia w celu zatrzymania bądź przynajmniej opóźnienia zachodzącego procesu. Daje to szansę choremu na w miarę możliwości szanse na utrzymanie normalne funkcjonowanie w życiu.

W wielu przypadkach choroba Scheuermanna może utrudniać codzienne życie

Charakterystyczną cechą grupy chorób jałowych martwic kości jest nerkoza, czyli postępujące obumieranie fragmentów lub całych kości bez obecności i udziału drobnoustrojów chorobotwórczych, bakterii, grzybów czy wirusów. Zmiany zachodzą przede wszystkim w kręgosłupie, a choroba powoduje wygięcie go do przodu, co z kolei staje się przyczyną nieodwracalnego ograniczenia sprawności ruchowej. Utrudnia to pacjentowi bezproblemowe wykonywanie wielu ważnych czynności, w tym prac wymagających pozostawania długo w jednej pozycji, a ponadto deformacja szpeci sylwetkę. Młodzieńcza kifoza przyjmuje najczęściej postać z zajęciem odcinka piersiowego. Może również dotyczyć odcinka piersiowo-lędźwiowego lub tylko odcinka lędźwiowego.

Choroba Scheuermanna pojawia się u pacjentów między 10. i 14. rokiem życia, czyli w okresie najintensywniejszego wzrostu organizmu. Proces chorobowy trwa zwykle około 2-3 lata i jest bardzo skomplikowany.

Deformacja w chorobie Scheuermanna jest spowodowana zaburzeniami wzrostu trzonów kręgów i nasilającemu się ich klinowaniu. Wyleczenie praktycznie nie jest możliwe z racji utrwalenia się zmian najczęściej jeszcze przed momentem zdiagnozowania choroby. Wykrycie we wczesnym stadium jest bardzo trudne, a w późniejszym zmiany utrwalają się i choroba staje się już niemożliwa do wyleczenia. Po zdiagnozowaniu konieczne jest łagodzenie jej objawów rehabilitacją. U większości pacjentów obumieranie tkanki kostnej i chrzęstnej wiąże się z powstaniem zatoru, urazów lub zakrzepów. Choroba ogranicza sprawność ruchową przez nieuchronne zginanie się kręgosłupa do przodu. Może to doprowadzić nawet do trwałych, uciążliwych ograniczeń sprawności fizycznej chorego.