Półpasiec to ostra, wirusowa choroba zakaźna wywoływana przez wirus VZV (varicella-zoster virus), należący do rodziny herpeswirusów, który jest również odpowiedzialny za ospę wietrzną. Choroba ta dotyka osób, które wcześniej przeszły ospę wietrzną i u których wirus uśpiony w zwojach czuciowych reaktywował się. Półpasiec może pojawić się także wskutek kontaktu z osobą chorą na ospę wietrzną.
Objawy Półpaśca
Półpasiec objawia się bolesnymi pęcherzykami i wysypką zlokalizowaną wzdłuż przebiegu nerwów. Najczęściej dotyka osoby z obniżoną odpornością, na przykład z powodu chorób lub starości. Pierwszym objawem jest silny ból, który może być intensywny. Często towarzyszy mu pieczenie, drętwienie lub mrowienie, a także wrażliwość na dotyk. Po kilku dniach pojawia się czerwona wysypka, która przekształca się w pęcherzyki wypełnione płynem. Objawy te mogą obejmować także gorączkę, ból głowy, wrażliwość na światło i zmęczenie.
Kiedy udać się do lekarza?
W przypadku podejrzenia półpaśca należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem, zwłaszcza gdy wysypka pojawia się w okolicy oczu lub twarzy, co może prowadzić do poważnych powikłań.
Przyczyny i Czynniki Ryzyka
Główną przyczyną półpaśca jest reaktywacja wirusa ospy wietrznej, który może pozostawać uśpiony w organizmie przez lata. Ryzyko wzrasta wraz z wiekiem i jest wyższe u osób z osłabionym układem odpornościowym, np. chorych na HIV/AIDS, raka czy poddawanych chemioterapii. Leki immunosupresyjne i długotrwałe stosowanie steroidów również mogą zwiększać ryzyko zachorowania.
Powikłania po Półpaścu
Najpoważniejsze powikłania obejmują neuralgię popółpaścową, która charakteryzuje się długotrwałym bólem po ustąpieniu wysypki. Może również dojść do utraty wzroku, jeśli półpasiec zaatakuje oko.
Diagnoza i Leczenie
Diagnoza półpaśca opiera się na historii bólu oraz obecności charakterystycznej wysypki. Lekarz może również wykonać badania laboratoryjne na podstawie skrawków tkanek lub pęcherzyków. Leczenie obejmuje leki przeciwwirusowe, środki przeciwbólowe oraz leki przeciwdrgawkowe. Stosuje się również maści i plastry miejscowe zawierające kapsaicynę, lidokainę oraz kortykosteroidy.
Zakaźność
Osoba z półpaścem może zarazić innych wirusem ospy wietrznej poprzez bezpośredni kontakt z pęcherzykami. Ważne jest unikanie kontaktu z osobami nieodpornymi, w tym noworodkami, kobietami w ciąży oraz osobami z osłabionym układem odpornościowym, aż do momentu, gdy wszystkie pęcherzyki pokryją się strupami.
