Haluks to duży palec stopy, ale potocznie tak nazywamy paluch koślawy, czyli zdeformowany i bolesny duży palec (z łac. hallux valgus). To schorzenie zwyrodnieniowe może naprawdę uprzykrzyć życie. Zniekształcona stopa utrudnia chodzenie i sprawia, że trudno włożyć buty. Najczęściej winne są źle dobrane buty – zbyt ciasne, na wysokim obcasie albo z wąskim noskiem. Haluksy trzeba leczyć, ale najlepiej im zapobiegać.
Haluksy polegają na zmianie ustawienia dużego palca, który odchyla się w stronę drugiego palca stopy. Początkowo deformacja jest mało widoczna i bezbolesna, ale z czasem pojawiają się stan zapalny, zaczerwienienie, pieczenie i dokuczliwy ból. Mogą pojawić się także inne deformacje: poszerzenie przedstopia, deformacje pozostałych palców (ustawienie młotkowate lub szponiaste) oraz nieestetyczny wygląd całej stopy.
Haluksy częściej dotykają kobiet, ponieważ to one często noszą niewygodne buty. Warto leczyć haluksy, ponieważ utrudniają one codzienne funkcjonowanie, poruszanie się, a na zdeformowane stopy trudno znaleźć odpowiednie buty. Schorzenie to najczęściej dotyka kobiet po pięćdziesiątce – w tej grupie wiekowej haluksy ma średnio jedna na czterdzieści kobiet. To jedna z częstszych dolegliwości ortopedycznych.
Duże palce u stóp odgrywają ważną rolę podczas chodzenia – to z nich wybijamy się przy każdym kroku. Statystycznie człowiek stawia około półtora miliona kroków rocznie, a paluchy są do tego niezbędne. Mówi się, że haluksy powstają przez noszenie butów na wysokim obcasie, ale prawda jest taka, że wielu z nas zaniedbuje swoje stopy i rzadko pokazuje je lekarzom.
W przypadku pojawienia się haluksów, należy udać się do specjalisty i rozpocząć leczenie
Haluksy zwykle ujawniają się już po trzydziestym roku życia. Niemal zawsze rozwijają jednocześnie w stawach obu stóp. Towarzyszące im objawy to przede wszystkim guzowate powiększenie kostki stawowej dużego palca, obrzęk, zaczerwienienie, ból podczas chodzenia, odciski w okolicach zwyrodnienia.
Haluksy częściej występują u kobiet, ponieważ to one zwykle męczą swoje stopy niewygodnym obuwiem. Należy je leczyć chociażby dlatego, że mają one negatywny wpływ na codzienne funkcjonowanie, utrudniają poruszanie się, a na zniekształcone stopy trudno jest włożyć buty. Haluksy dotykają również mężczyzn, choć zdecydowanie rzadziej. Paluch koślawy jest u nich najczęściej rezultatem wcześniejszego urazu. Mężczyźni często bagatelizują ten problem i zgłaszają się do lekarza dopiero w momencie, gdy deformacja jest już bardzo zaawansowana.